ถอนฟันคุดแล้วชา หมอขาทำไงดี

ที่ฟันจะมีเส้นประสาท(ชื่อ Inferior alveolar nerve)วิ่งตามแนวขากรรไกร
การถอนฟันซี่อื่นๆที่ไม่ใช่ฟันคุดจะมีโอกาสกระทบกระเทือนเส้นประสาทน้อย
แต่ลักษณะของฟันคุดบางลักษณะ* ที่ฟันคุดไปอยู่ใกล้เส้นประสาท
มีโอกาสกระทบกระเทือนเส้นประสาทได้
(* ฟันคุดบางลักษณะ ไม่ใช่ฟันคุดทุกกรณี)

ถ้าโชคร้ายฟันคุดของเรา เป็นลักษณะที่ใกล้เส้นประสาท


อาการชาที่อาจจะเกิดขึ้น มักจะเกิดบริเวณฟันล่าง หรือลิ้น
(เนื่องจากตำแหน่งของเส้นประสาทอยู่ที่แนวขากรรไกร)
อาการชานี้จะไม่อันตรายจะหายไปได้เอง ไม่ได้ทำให้หน้าเบี้ยวตาบอดหูดับแต่อย่างใด
และอาการชานี้ มักไม่ใช่การชาจากการฉีดยาชาของคุณหมอ

นอกจากเส้นประสาทเส้นดังกล่าว ยังมี  lingual nerve ที่เกี่ยวข้องกับการรับรสของลิ้น
ถ้าเส้นประสาทเส้นนี้กระทบกระเทือน อาจมีความรู้สึกรับรสเปลี่ยนไป


ถ้าเกิดอาการชา หลายคนอยากใช้อาหารเสริมเพื่อความสบายใจ
ประการแรก เกิร์ลขอแนะนำให้ผู้ที่มีอาการชาหลังผ่าฟันคุด ปรึกษาทันตแพทย์เจ้าของไข้ก่อน
ประการที่สอง ด้านอาหารเสริมที่พอจะช่วยอาการชาจากการผ่าฟันคุดได้คือ Vitamin B1-6-12
ส่วนประกอบของ Vitamin B1-6-12 (อ้างอิงตาม VitaminB1-6-12ของ GPO)มี.....
 B1 (Thiamine disulfide) 100mg,
B6 (Pyridoxine HCl) 7.5mg
และ B12(Cyanocobalamine) 0.075mg**
(** บางยี่ห้อ ระบุ B12 เป็น mcg ไม่ใช่ mg : 0.075 mg เท่ากับ 75mcg
เหมือนที่บางยี่ห้อ เรียกยา amoxycillin 500mg ว่า 500,000mcg
ตัวเลขที่เพิ่มขึ้นอาจหวังผลด้านความรู้สึกของผู้ใช้ ว่าแยอะกว่าจะต้องดีกว่า
แต่ความจริงแล้ว ใช้เทคนิคเรียกหน่วยที่แตกต่างกัน
500mg เท่ากับ 500,000mcg, 0.075mg เท่ากับ 75mcg ไม่มีความแตกต่างกันแต่ประการใด



การทาน Vitamin B1-6-12 ขอให้ทานตามผู้ประกอบวิชาชีพแนะนำเป็นรายบุคคลไป
เบื้องต้นที่เกิร์ลคิดเห็น คือ ทานเช้า, เที่ยง และเย็น ครั้งละสองเม็ด (วันละหกเม็ด)
แล้วลดลงตามอาการชาที่ดีขึ้น
(ไม่ต้องเริ่มทานทันทีที่ผ่าฟันคุด ถ้าไม่มีอาการชาหรือคุณหมอไม่แนะนำก็ไม่ต้องทาน)

ถามว่า.. มีวิตามินบีอยู่แล้ว นำมาทานเลยโดยไม่ต้องซื้อใหม่ได้ไหม
เกิร์ลขอแนะนำว่า.. ขอให้เช็คปริมาณตัวยาของวิตามินบีที่มี ว่ามีวิตามินบีแต่ละตัวอยู่เท่าไหร่
เมื่อเทียบกับที่เกิร์ลแนะนำไป คือ โดส B1 100mg, B6 7.5mg และ B12 0.075mg** วันละหกเม็ด

เกิร์ลขอยกตัวอย่าง Vitamin B1-6-12
ตามท้องตลาดที่ไม่ใช่ขององค์การเภสัชกรรมมาเป็นกรณีตัวอย่างสักยี่ห้อ
เช่น >> Vitamin B1-6-12 ยี่ห้อ Neurobion
Neurobion 1 เม็ดประกอบด้วย B1 100 mg,  B6 200 mg และ B12 0.2 mg 
เมื่อเปรียบเทียบกับปริมาณวิตามิบีแต่ละตัวของ GPOแล้ว
Neutobion มี B1 เท่ากับ GPO, มี B6 มากกว่า GPO 192.8mg, มี B12 มากกว่า GPO 0.125mg
หากให้เกิร์ลแนะนำการใช้คือ
Vitamin B1-6-12 ของ GPO ทานครั้งละ 2 เม็ด วันละสามครั้ง เช้าเที่ยงเย็น (วันละหกเม็ด),
Vitamin B1-6-12 ของ Neutobion ทานครั้งละ 1 เม็ด วันละสามครั้ง เช้าเที่ยงเย็น (วันละสามเม็ด)


นอกจากบีหนึ่งหกสิบสองแล้ว, Methylcobalamin 0.5mg (500mcg)
ก็เป็นยาอีกตัวหนึ่งที่ช่วยเรื่องอาการชาจากการผ่าฟันคุดได้
ยาตัวนี้เป็นวิตามินบี 12 เหมือนกันกับ Cyanocobalamine
แต่ Methylcobalamine ที่เป็นอนุพันธ์ B12 ที่ออกฤทธิ์ได้เลย
( Cyanoclbalamine จะออกฤทธิ์ได้ ก็ต้องเปลี่ยนเป็น Methylcobalamine ก่อน
คือไม่ว่าจะยังไง B12 ตัวที่ออกฤทธิ์จะต้องเป็น Methylcobalamine
ถ้ากิน Methyl- ก็จะออกฤทธิ์ได้เลย, ถ้ากิน Cyano- จะต้องเปลี่ยนเป็น Methyl-ก่อน)
ฉะนั้น ถ้าคนไข้ทาน Vitamin B1-6-12 อยู่แล้วต้องการทาน Methylcobalamin 0.5mg เพิ่มเติม
ก็ทาน Methyl- เพิ่ม แค่วันละ 1 เม็ดก็พอ
แต่หากทาน Methyl- แค่ตัวเดียว ก็ทาน methyl ครั้งละ 1 เม็ด เช้า,เที่ยงและเย็น


Q : การผ่าฟันคุดดูน่ากลัว.. ไม่ผ่าจะได้ไหม?
A : การทิ้งฟันคุดไว้โดยไม่ผ่าออก จะมีผลเสียมากกว่าผลดี
หากมีฟันคุด จึงควรปรึกษาทันตแพทย์,

ในการรักษา แพทย์จะแจ้งกรณีเลวร้ายที่สุดที่อาจจะเกิดขึ้นให้ผู้ป่วยทราบก่อนตามสิทธิ์ของผู้ป่วย
กรณีต่างๆที่แจ้งนั้น ไม่ใช่เหตุการณ์ที่คนไข้ทุกคนจะต้องเจอ


การปฏิบัติที่เป็นผลดีต่อแผลผ่าฟันคุด

• อย่ากัดผ่าก๊อซแน่นมากจนเกินไป
  (ความรู้สึกชา จะทำให้เราลืมไปว่าเรากัดผ้าก๊อซแน่นมากเกินไปแล้ว
  ถ้ากัดแน่นมากจะทำให้เจ็บแผลได้)
• เมื่อเลือดหยุดไหล คายผ้าก็อซทิ้ง,
  ทานอาหารเบาๆ เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก แล้วทานยาแก้ปวด
  ยาแก้ปวดที่เป็นยาอันตรายตามกฎหมาย (NSAIDs) จะแก้ปวดลดไข้ได้ดีกว่า paracetamolแต่ Paracetamol ก็สามารถใช้ได้ ทานครั้งละ 2 เม็ด (2*5000mg)
  พาราเซตามอล แม้จะแก้ปวดได้น้อยกว่ากลุ่ม NSAIDs  แต่มีข้อดีกว่าในประเด็นที่
  พาราเซตามอล ไม่ระคายเคืองกระเพาะอาหาร จึงไม่จำเป็นทานหลังอาหาร
• แปรงฟันได้ตามปกติ แต่ควรหลีกเลี่ยงบริเวณแผลฟันคุด,
  ไม่จำเป็นต้องบ้วนน้ำยาบ้วนปาก ยกเว้นน้ำยาบ้วนปากที่คุณหมอจ่ายให้ หรือน้ำเกลือ
• เลี่ยงอาหารรสจัด, งดสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์
  หากได้รับยาปฏิชีวนะบางตัว เช่น Metronidazole ต้องงดแอลกอฮอล์ขณะทานยาตัวนี้
• วันที่ผ่าฟันคุดประคบเย็นบ่อยๆได้ทั้งวัน
  แต่อย่าประคบค้างไว้ ประคบบ้างไม่ประคบบ้างสลับกันไป
• รุ่งเช้าประคบร้อน, หรือหากวันต่อไปยังมีอาการบวมอยู่ ก็สามารถประคบร้อนต่อได้

• สุดท้ายนี้.. เกิร์ลขอนำเอกสารเซ็นต์ยินยอมให้รักษา กรณีการผ่าฟันคุดมาฝากกันค่ะ
• ที่มาทันตแพทยสภา
• ความเสี่ยงสำคัญของการทำหัตถการ(ผ่าฟันคุด)นี้

1. อาจมีการอักเสบของกระดูกเบ้าฟัน (dry socket) ซึ่งจะทำให้เกิดอาการปวด แต่โดยทั่วไปสามารถรักษาได้ไม่ยากโดยทันตแพทย์

2. มีการบาดเจ็บของเส้นประสาทที่มาเลี้ยงฟันล่าง (Inferior alveolar nerve) เส้นประสาทนี้พาดผ่านใกล้ปลายรากฟันคุดล่างมาก (บางครั้งอยู่ชิดกับปลายรากฟัน) ซึ่งมีหน้าที่รับความรู้สึกบริเวณฟันล่าง ริมฝีปากล่าง และคางของข้างนั้นๆ จึงมีโอกาสเล็กน้อยที่จะทำให้เกิดการบาดเจ็บของเส้นประสาทบริเวณฟันล่าง ริมฝีปากล่าง และคาง ซึ่งจะเป็นอยู่ชั่วคราว (6-12 เดือน) หรือถาวร

3. ทำอันตรายต่อเส้นประสาทรับความรู้สึกของลิ้น ( lingual nerve ) เส้นประสาทนี้ผ่านใกล้ต่อลิ้นด้านข้างของฟันคุดล่าง ซึ่งมีหน้าที่รับความรู้สึกและรับรสของลิ้นในข้างนั้นๆ มีโอกาสที่จะเกิดการบาดเจ็บจากการฉีดยาชา หรือการผ่าตัด ทำให้เกิดอาการชาและสูญเสียการรับรส ซึ่งจะเป็นอยู่ชั่วคราว (6-12 เดือน) หรือถาวร

4. ปลายรากของฟันคุดอาจแตกออกเป็นชิ้นเล็ก (น้อยกว่า 1 มม.) ซึ่งทันตแพทย์อาจไม่ได้เอาออก หากพิจารณาเห็นว่ามีความเสี่ยงที่จะเกิดการบาดเจ็บต่อเส้นประสาท หรืออวัยวะอื่นๆ

5. อาจมีการบาดเจ็บต่อกระดูกและฟันข้างเคียงที่อยู่ชิดกับฟันคุด

6. หากฟันคุดบนใกล้กับโพรงอากาศข้างจมูก (sinus) อาจมีโอกาสที่จะเกิดรูทะลุระหว่างปากและโพรงอากาศ หรืออาจมีเศษรากฟันเข้าไปในโพรงอากาศข้างจมูก และจำเป็นต้องมีการผ่าตัดเพิ่มเติม

จอยยิ้มกับเกิร์ลต่อได้ที่

https://www.facebook.com/pages/Joyyimcom/183925351780161